Huisvesting statushouders

De gemeente Hilvarenbeek moet van de overheid woningen regelen voor statushouders. Statushouders zijn vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen. Zij hebben recht op een woning en volgen een inburgeringscursus. Het is niet altijd mogelijk om meteen een woning voor statushouders te vinden. Daarom is er soms extra tijdelijke woonruimte nodig. Dit zorgt ervoor dat er in asielzoekerscentra weer plek komt voor nieuwe vluchtelingen. Ook kunnen statushouders dan sneller beginnen met hun integratie in onze samenleving.

Welke stappen zijn er tot nu toe gezet?

  • December 2023: Oproep richting ondernemers en vastgoedeigenaren van Hilvarenbeek met de vraag: ‘We zijn op zoek naar ondernemers en vastgoedeigenaren die op korte termijn (een deel van) hun vastgoed willen inzetten voor de tijdelijke huisvesting van vluchtelingen en/of statushouders.’
  • Juni 2024: Beeldvormende en oordeelsvormende commissievergadering over mogelijke locaties opvang
  • Juli 2024: De gemeenteraad heeft een besluit genomen over de “strategische kadernotitie huisvesting ontheemden”. Na dit besluit is er aan de hand van deze kadernotitie verder onderzoek gedaan.

Welke stappen worden er tot april 2025 gezet?

  • Na de inloopbijeenkomsten volgt de behandeling in de commissievergadering. De vragen en zorgen die u met ons deelt tijdens de inloopbijeenkomsten, worden vóór de commissievergadering met de gemeenteraad gedeeld.
  • Na de behandeling in de commissievergadering volgen definitieve voorstellen. Het college neemt hier een besluit over en de haalbaarheid wordt verder onderzocht.
  • Start van de vergunningprocedure en voorbereidingen, zoals het ontwerp voor de locatie en de bouwplannen. Ook start dan het proces rondom inburgering en integratie Er zijn verschillende momenten dat we inwoners hierbij betrekken. 

Raadsinformatiebrieven

Wat is een statushouder?

Statushouders zijn vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen. Zij hebben recht op een woning en volgen een inburgeringscursus.

Waarom moet de gemeente huisvesting voor statushouders regelen?

Het regelen van woningen voor statushouders en het organiseren van de inburgering, is een wettelijke taak voor gemeenten. Ieder jaar krijgt gemeente Hilvarenbeek een verplicht aantal statushouders waar we een woning voor moeten regelen. In veel gemeenten, waaronder de onze, is een flinke achterstand ontstaan omdat er helaas te weinig woningen voor statushouders beschikbaar komen. De provincie vraagt onze gemeente dringend om de achterstand in te halen.

Wat zijn de mogelijke locaties?

Hieronder ziet u kaartjes van de de mogelijke locaties: 

Locatie Roodloop
Locatie Groot Loo

Om hoeveel woningen gaat het?

Het gaat om twintig tot veertig tijdelijke woningen voor tien tot vijftien jaar. Hoe de plannen en woningen eruit komen te zien, wordt besproken en bepaald als de locaties zijn gekozen. Hier worden direct omwonenden bij betrokken. 

Hoeveel statushouders komen er?

Er wordt verwacht dat er in totaal ongeveer 100 statushouders zullen komen. Dit is afhankelijk van de taakstelling voor de komende jaren. Ook de gezinssamenstellingen kunnen dit aantal iets verhogen of verlagen. Aan het eind van dit jaar is de totale achterstand zo'n 50 mensen. In de eerste helft van 2025 komen daar ongeveer 17 mensen bij, waardoor de achterstand op dat moment 67 mensen is. Elke zes maanden wordt bepaald hoe groot de taakstelling zal zijn. 

Is al besloten dat de mogelijke locaties het worden?

Nee, de locaties zijn nog niet definitief. De gemeenteraad heeft op 3 juli 2024 besloten dat er tijdelijke woningen nodig zijn om statushouders onderdak te geven. Het college heeft twee mogelijke locaties aangewezen. Na de inloopbijeenkomsten worden de twee mogelijke locaties besproken in de commissievergadering. Als bekend is wanneer dit op de agenda staat, delen we dit via onze website en de nieuwsbrief ‘Mogelijke locaties tijdelijke huisvesting statushouders’. Na de behandeling in de commissievergadering besluit het college defintief over de voorstellen voor de locaties. Vervolgens gaat de haaldbaarheid verder onderzocht worden en volgt een vergunningsprocedure en voorbereidingen zoals; bouwplannen, bouwrijp maken en woonunits selecteren. 

Waarom worden de statushouders niet verspreid maar geclusterd gehuisvest?

Hiervoor zijn twee redenen: 

  1. Er komen op dit moment te weinig huurwoningen via woningcorporaties beschikbaar voor de huisvesting van statushouders. Daarom is er een tussenvoorziening nodig. 

  2. Er is gekozen voor één grotere tussenvoorziening in plaats van in iedere kern een kleine tussenvoorziening. Meerdere voorzieningen in meerdere kernen ontwikkelen kost veel meer tijd.  

De raad gaf de voorkeur aan verspreide huisvesting, maar na het presenteren van het raadskader realiseren zij zich dat dit niet haalbaar is. Vandaar dat zij hebben ingestemd met geclusterd huisvesten.  

Hoe loopt de vergunningsprocedure?

Na het definitieve besluit door het college start de vergunningsprocedure. Het gaat om tijdelijk huisvesting van maximaal 15 jaar. Vandaar dat het via een een tijdelijke vergunningprocedure verloopt. Dit kan via een BOPA (Buitenplanse OmgevingsPlanActiviteit). De gemeenteraad moet hierover ook een bindend advies geven. In deze procedure worden ook externe partijen als de provincie, het waterschap, de omgevingsdienst en de veiligheidsregio betrokken en om advies gevraagd. De doorlooptijd van een BOPA is afhankelijk van het bouwplan en de externe adviezen. Dit zal naar verwachting 3 tot 6 maanden duren. 

Wordt het omgevingsplan ook aangepast?

Nee, het omgevingsplan (voorheen bestemmingsplan) wordt niet aangepast bij een BOPA. De BOPA-procedure is een tijdelijke afwijking van het omgevingsplan voor maximaal 15 jaar.

Hoe zien de bouwplannen eruit?

Op dit moment zijn er nog geen bouwplannen, dit is een volgende fase.

Bouwt en beheert de gemeente zelf de huurwoningen?

Nee, dat doet de gemeente niet. Een belangrijk uitgangspunt in het raadskader is dat externe partijen de woningen ontwikkelen en beheren. De gemeente neemt dus niet zelf de bouw of het beheer op zich, maar denkt wel actief mee.  

De statushouder heeft een huurcontract met de eigenaar van de woning en moet dus ook zelf huur betalen. Er kan hiervoor huurtoeslag aangevraagd worden.     

Wat doet de gemeente voor de statushouders?

De gemeente vervult haar wettelijke taak door deze statushouders te ondersteunen op verschillende gebieden. Dit houdt in: inburgering, onderwijs, zorg (indien nodig), begeleiding door vluchtelingenwerk en het geven van een uitkering wanneer ze niet voor hun eigen inkomen kunnen zorgen. 

Voor nu volgen wij als gemeente deze wettelijke taken en worden de huidige regelingen toegepast. In de eerste helft van 2025 wordt er aanvullend op deze wettelijke taken en huidige regelingen een raadskader besproken met de raad om te kijken hoe participatie, zorg en onderwijs verder vormgegeven kunnen worden. 

Relatie tot de kabinetsplannen

Het kabinet heeft onlangs via landelijke media gedeeld dat zij plannen hebben gemaakt voor het wijzigen van de wettelijke opdracht voor statushouders voor gemeenten. Het is op dit moment niet bekend wat deze plannen precies betekenen. Ook is niet bekend of en wanneer deze uitgevoerd worden. Tot die tijd houden wij ons aan de huidige opdracht. Als de wet wijzigt bekijkt het college de genomen besluiten opnieuw.

Relatie tot flexwonen

Mede naar aanleiding van een motie van de gemeenteraad van Hilvarenbeek is in 2023 een project gestart voor Flexwoningen. In dit project werkt de gemeente nauw samen met woonstichting Leystromen. De uitgangspunten voor het project Flexwonen zijn begin 2023 door het college en woonstichting Leystromen vastgesteld. Tijdens een openbare informatiebijeenkomst op 25 maart 2024 is een toelichting gegeven op de uitgangspunten en het uit te voeren locatieonderzoek. De presentatie kunt u hieronder vinden. 

Flexwoningen zijn kleine, tijdelijke woningen die snel geplaatst kunnen worden. Het interne onderzoek voor mogelijke locaties is grotendeels afgerond, maar er is nog geen besluit genomen. Deze flexwoningen zijn bedoeld voor Hilvarenbeekse jongeren, andere woningzoekenden in de gemeente en in beperkte mate statushouders. Woonstichting Leystromen zal deze woningen bouwen en verhuren.

In het onderzoek zijn ook enkele locaties betrokken in de omgeving van de locaties die we overwegen voor statushouders. Als college kijken we hoe we deze plannen goed op elkaar kunnen afstemmen. Zodra er een voorlopig besluit is genomen over de locaties voor Flexwonen, ontvangt u hierover informatie via de website en worden direct omwonenden geïnformeerd en uitgenodigd voor een omgevingsdialoog. Via de nieuwsbrief ‘Mogelijke locaties tijdelijke huisvesting statushouders’ zullen andere omwonenden ook worden geïnformeerd.

Waar kan ik terecht met mijn vragen?

Heeft u een vraag die niet op deze pagina staat? Mail uw vraag dan naar ontheemden@hilvarenbeek.nl. Deze vragen delen we ook met de gemeenteraad, zodat zij een beeld kunnen vormen van wat er speelt bij de inwoners van gemeente Hilvarenbeek. Om op de hoogte te blijven kunt u zich aanmelden voor de nieuwsbrief ‘Mogelijke locaties tijdelijke huisvesting statushouders’.